Li a ges de vergonha a èstre ajudat per far son òbra culturala en Provença

Françoise Nyssen, l’eiritièra d’Hubert, fondator deis edicions Actes Sud en Arle « se bate ela tanben còntra aquela renomada d’entrepresa artesanala regionala » que publica lo setmanier culturau Telerama. « Avem totjorn dich qu’eriam editors onte restam, pas mai » declara dins aquela enquista dòna Nyssen. E d’ajustar : « jamai avem editat d’autors d’Arle, jamai avem tocats de subvencions de la Region ».

Li a una mena de vergonha dins aquelei declaracions, que dison pas la realitat coma l’anem vèire. Editar regionau seriá far « regionalista », un biais d’editar que convendriá pas per aquel ostau d’edicions qu’a publicat la tiera suedesa Millenium, o Le Sermon sur la Chute de Rome, de Jeròni Ferrari, prèmi Goncourt, o qu’aviá destocat l’escrivana russa refugiada Nina Berberova, o encara lo cortet roman Senso, de Camillo Boito, aqueu qu’aviá adaptat au filme Luccino Visconti.
 
Brèu, aquel ostau d’edicion a ren de provar, fa son mestier, e lo fa tras que bèn. Mai perque denigrar l’ajuda regionala ? Es bèn normau qu’una poténcia publica ajuda una de sei bandièras culturalas. E es pas vergonhós, en retorn, de dire, e perque pas de metre en avans, sa qualitat de Provençau.
 
D’autant mai que mai que d’un obratge d’Actes Sud es l’afaira de totei leis Provençaus, au mens d’aquelei que pagan l’impòst a la Region. Sariá pas verai, efectivament, de dire qu’aquel ostau d’edicions toca pas d’argent public regionau.
 
Lo libre-disque de Guylaine Renaud, Beatiho, que ven d’averar lo prèmi de l’Academia Charles Cros, foguèt bèn editat per Actes Sud, en relacion amé lo Museon Arlatenc (valènt  a dire lo Consèu Generau 13), lo CG83 et la Region Paca, coma lo mòstron lei lògòs d’aqueleis institucions sus lo librion. E an ben fach, bòrd qu’es d’una bèla qualitat.
 
Es bèn am’una participacion de la Direccion Regionala deis Afars Culturaus (DRAC Paca) de Provença, valènt a dire un organisme d’Estat en Paca, que foguèt editat « Le triptyque du Buisson Ardent », qu’a Aquò d’Aquí aviam deja dich fòrça bèn en 2011 (legir lo n° 243 d’AA). Aquel obratge contava tota l’istòria d’aquela òbra reviscolada en quauqueis annadas per de còlas francò-japonèsas avans que de retrobar sa plaça a la catedrala d’Ais. Aquelei que l’an editat an pas a aver de vergonha de s’èstre fach ajudar per informar sus aqueu tresaur regionau.
 
E leis autors arlatencs mancavon pas tampauc au catalòg d’Actes Sud, contrarament au discors de l’editritz, coma aquel obratge tant ancian coma fondator de Bernat Picon, « L’espace et le temps en Camargue – essai d’écologie sociale », editat en 1988, puei re-editat. Pas mai, totjorn sus Camarga, aquel assai de Sylviane Boulot, « Essai sur la Camargue », eu editat en 1991.
 
E, lo fau dire, dins lo juec deis apèus d’ofèrtas publicas o semi-publicas, Actes Sud s’en tira pas mau sus lo nivèu locau. Au mens una decenia, totei leis afogats de l’Operà de Marselha an poscut legir lei librions de Sigurd (Reyer), de la Flauta Encantada (Mozart) o de Salomé (Strauss) sus lo famós papier raiat.  Degun s’en es jamai planhat se la proximitat d’un obrador au bèu gaubi li a profiechat.
 
Alòr segur que sa Region pòu bèn donar la man a una entrepresa culturala qu’emplega mai de dos cents personas au nòstre. L’Estat promena totei le capolhiers de grandeis entrepresas en China o alhor per afavorisar sei mercats. Airbus s’ofensa pas quand Miegjorn Pirenèus o la Ciutat de Tolosa li fan de bèlei rotas o de transpòrts collectius bèn estudiats, o que sabem encara…leis entrepacha pas d’èstre una entrepresa lume au nivèu internacionau d’èstre una …entrepresa regionala.
 
Çò qu’es geinant per totei aquelei Provençaus que pagan quauquei centimas l’an per assegurar lo polit trabalh d’Actes Sud, es pas de l’ajudar de bèn jogar son ròtle culturau, o d’espandir lo gaubi provençau alhor. Non ! es bèn de se vèire considerar coma aquelei parents, un pauc tròp vielhs, un pauc tròp pacans, un pauc tròp gus, per que seis enfants vòugan bèn lei presentar quand rescòntron quauqu’un dins la carrièra.
 
Çò que nafra dins aquelei declaracions, es bèn la vergonha que fan vèire, en luec de far vèire de fiertat de trabalhar dins una Provença que vos ajuda. Fai de bèn a Bertrand, te lo rendrà en …