Reviscolar : una escomessa per lo Museon Arlaten

n jorn de 2009 t’an virat la clau e embarrat lo musèu. S’engrenaràn quatre ans d’òbras per reviscolar la bastissa vièlha. Deuriá tornar durbir au public en 2014, lo temps per la còla d’arquitèctas nantés dau cabinet Tetrarc de modificar l’endrech e lo biais d’i passejar.

L’escomessa es dei bèlas. L’Ostau Laval-Castellane es un esmarrador d’escaliers que menan d’en pertot, e una cort ampla traucada d’un tomple d’un desenau de mètres carrats. S’agís ara de donar de sens a tot aquò, aqueu de la caminada per viatjar au mitan deis causas de remarca mòstradas deman au public, e aqueu de la presentacion de l’obratge.

« Aurem de donar lo contèxte deis òbras, es perque parlam de faire en veritat un « musèu dau musèu » que ditz sénher Josselin Bourneuf, que parla per sei collègas. Leis imatges virtuaus mòstran de scenas enviroutadas de panèus d’explicas e a la paret un molon de fòtos que dison mantunei causas sus çò que se prepausa a la vista dau public.

En mai d’aquò, lo brave trauc de la cort serà per part cubèrt d’una mena de plataforma de veire, e tota pariera serà la bastissa de quatre estancis qu’ajustan a l’Ostau mèstre mai sorn, per i far intrar de lutz.

Amb aquò l’afaire s’acaba pas. La capèla dei Jesuitas tocant l’Ostau vendrà en complement dau còrs dau museu que i deuriá finala ganhar d’espaci. E n’aurà de besonh, estent “que de jorns que i a, un millerat de visitors s’espèran aquí” segon dòna Domenica Serena-Allier, la conservatritz.

Vougut per Frederic Mistral, lo Museon Arlatenc cercava de presentar au començament de 1899 lei testimònis de la vida anciana de Provença sota la forma, d’aqueu temps avantgardista, de scenaris reconstituits. Ambé son prèmi Nobel de 1904, subran trobèt pron d’argent per endraiar una politica de cròmpa d’òbras. Mai un sègle puei, en 2006, la rason de la seguretat fasiá que l’Ostau barre.

« Era per ieu una decision politica d’assegurar sa subrevivença » ditz lo president dau Conseu Generau de Bocas-dau-Ròse, Joan-Novè Guérini, e la prenguèt, aquela decision, quasi a Novè, coma per n’en regalar la ciutat d’Arle. Un present qu’es pas a gratis. D’efècte, l’i aurà un pòti d’aperaqui 30 millions d’€uros per leis òbras de refeccion, un còst que creissèt un còp chausit l’arquitècta, que premier fuguèt d’anonciar de 20 millions « solament » un an fa.

Mai fau dire qu’en defòra dau Musèu, faudrà encara sostar lei tecnicians que nos gardan lei trenta mila objèctes, causas de la vida de cada jorn, que coma nautrei, vielhisson. Lo talhier dau Cerco (Per Centre d’Estudis, de Reviscolament et de Conservacion deis Òbras) serà lo sosten scientific dau musèu, e a l’ora d’ara, lei gruas son en movament per renovar una bastissa de 1750 m2 ais ancians obradors de la SNCF, onte la Ciutat installèt una tecnopòla deis arts e dei tecnicas de la cultura. Aquí un còp de mai, lo Conseu Generau a crompat l’endrech.

Au CG13, fins ara lo Museon Arlaten depend dau budget de la delegacion de la Lenga e Cultura Provençala, e pasmens se lo brave monde que pòrta aquelei projèctes dei bèus jamai parlan de la lenga, « la clau » de tot lo rèsta, segon Frederic Mistrau çò qu’es pas inutile de rementar

« D’en pertot ara, au Miegjorn, son prepausats leis tèxtes e la dicha en lenga occitana dins leis luecs culturaus » disiá pasmens Pèire Brechet, lo tot novèu president de l’Institut d’Estudis Occitan, « es que faretz parier au nòstre » que demandèt. Sembla que òc, s’escotam la conservatritz, mai es tipicament aquela mena de causas que vòu mielhs tenir d’a ment tot de long dau projècte.

« E es que liaretz aquela renovacion amb aquela d’autrei musèus, coma per exemple aqueu de Malhana, patria de Mistral » que demandèt de son costat Miquèu Benedetto, lo sindic felibrenc de la Mantenença de Provença.. Ja lo musèu malhanenc es sota la direccion scientifica de dòna Serena, ara sembla que serà tanben renovat, nos diguèt JN Guérini.

Mai faudrà encara esperar. Lo totalitat dau budget dau reviscolament dau musèu Arlaten es pas assegurada, en veritat. Lo CG13 n’en pagarà la mitat sus lo budget dei projèctes sinhalats “Marselha capitala de la Cultura 2013”, mai s’espèra tanben la participacion de la Region e de l’Estat. “Anarem sostenir lo dorsier en cò dau ministre”, que promete JN Guérini.  Veirem.