Les Temps Passats de Joan-Ives Roier

Segur que fau èstre poèta pèr aujar de parlar d’un tau libre. Mi li assajarai pas. Mai en esperant aqueu que n’aurà lo drech e l’alen, fau bèn faire leis assachers e cargar au mens lo ròle dau tambor de vila, afin que, per tot’aquelei qu’an jurat fidelitat a nòstra lenga, rèste pas esconduda l’òbra majora que fa intrar reialament la poesié provençala dins lo siècle novèu. 
 
Passat son eleganta e discrèta covèrta blanca, descubriran lei cent cinquante un sonets que composon lo recuelh, totei corsetats dins la rigor d’acier de la forma la pus impecablament classica.
 
La revirada francesa es distanta, neglija de donar lei claus de mai d’un detalh capitau, e sèmbla cercar mai de far grelhar lo desir dau tèste verai que de l’esclairar pèr lo parlaire encar novici.
 
Mai ges de complasènci pèr lo trobar clus monte s’amagon tant de superficialitats contemporanas. Jan-Ives Roier afronta la clartat la pus cruda e la lumiera sènsa pietat d’un lengagi trasparènt d’un meme vam que se mesura a totei lei cruòutats de la vida e de la mòrt.
 
Lei vint precios poèmas deis Obras en Rimas que nos avié donat un quart de siècle avans son estats empassats dins aquela soma qu’a per fiu lache lo debanar d’una vida de l’enfança a l’intrada de l’agi vièlh. 

Lo tèmps qu’a passat es fach d’intensitat e d’insinhifiança, e l’escritura pòrge lo rebat de l’una coma de l’autra, la poesié la pus ponhenta crenhent pas de vesinar m’un prosaïsme afrontur.
 
La sofrança ensin pren jamai la postura de l’estralha-brasa  romantique, mai s’exiba dins tota sa laida impudor, tala lo còr despeitrinat que s’enva barrolhar, ridicula bestiòla sènsa govèrn que fenisse estraçada e gisclanta dins la molineta dau charcutier.
 
L’audaci tranquile dau ton recula ni davant la cruditat dau vocabulari, ni davant lo calembor d’armanac. Ni mai davant l’erotisme tumultuos que canta leis estrenchas virilas voadas a l’orror publica deis amors defendudas e de lònga entrambladas.
 
Bonurs e plesirs, brèus istants luminos, son que d’ulhauç dins una color monte dòuminon desencantament, angoissa e desesperança.  
 
 Lo patronagi de Belaud discretament revendicat dins l’inversien dei Passatens e pus clarament dins leis Obras en Rimas dedicadas a sa memòri fa ecò ais ufanos Passatemps de Michèu Miniussi dins la sensualitat e la subversien deis interdits convenables.
 
Un biais renaissentista, a l’imitacien d’aquelei qu’auçavon mai la libertat e lo vam de l’antica Grèça a la faci deis inquisitors, que d’anar poar sa verdor au siècle deis Arquins par dessus lei prudèncis e lei conformismes qu’an puei giblat dins lei benitiers papalins e lei banquets de sota-prefetura la bèla vòlha dau joine Frederic.  

Joan-Ives Roier. Les Temps Passats. 18€ - Ediciens Jorn. 38, rue de la Dysse. 34 150 Montpeyroux. 04 67 96 64 79.