Gerard Phavorin : de luenh ò fraires de tencha e de papier

Mai que d’un còp, dins lei comics de Gerard Phavorin, li a un òme fòrça espantat per ce que descuèrbe : un assassin que l’auriam pas cresut, un biais de viure de forestiers que suspren l’eroï. E dins aquelei quauquei paginas li aurà tot plen de rebombaments.
 
Gerard Phavorin collabòra ai projècts editoriaus que defendan la lenga occitana, que que siegue sa forma. Lo vaquí dessenhant aquela Arlantenco plena de vida que cascalha, dins Prouvènço d’Aro, leis idèas d’una Mariana, ela, d’un centralisme tresanat . E l’i « parla » en grafia mistralenca. Puei, sus lo papier deis Armanacs de Mesclum, lo podètz legir en classica. Vos i regalarà  d’istorietas fòrças dinamicas, onte totei leis inquisiciens se fan emplastrar .
 
L’òme que nos dessenha tant bèn l’idèa occitana rèsta pasmens ai país forestiers…En Champanha. « Ma frema es de l’Est, e ara tota ma familha l'i rèsta. Mai siáu naissut an’Aurenja, onte restavi fins qu’a mei vint ans » que nos veniá, dissabte dos d’abriu, a la Mediatèca Mejanas d’Ais. L’i siguèt convidat dins l’encastre d’un debat dau Cep d’Òc.

Un còp passat pèr una escòla d’illustrators, li fau bèn veire l’evidéncia : « Trobar de trabalh dins lo mestier èra deja malaisat ».

A l’auba deis annadas, adonc, « Siáu intrat ai camins de fèrre, a Paris, en riba de Marna puei. »
 
Alòr, per eu, peis levat de son bocau, luenh dau monde onte podriá parlar la lenga que sa grand li aviá donada, la benda dessenhada a un estatut particulier. Es lo liame ‘mé la lenga.

« Fau comprendre qu’ai jamai l’ocasien de parlar provençau onte siáu. Adonc parli francés, la lenga dau reau. L’occitan, eu, m’es devengut la lenga de l’imaginari ».
 
E quet imaginari ! Un còp lo vaquí sauvant de malurós de la Santa-Inquisicien. Un autre, es a defendre d’Indians d’America que la « civilisacien » espòutisse.

Puei tròba la clau per resòuvre un afaire criminau… S’afranquís de totei leis epòcas e de totei lei gènres, pèr fargar de novèlas graficas onte s’agís d’afiermar la libertat e lo drech, tant dei pòples coma dei gents, de viure liure.

« Un monde que pantaii, coma pantaii en lenga… » E, se començèt a dessenhar sens idèas regionalistas, « a chapauc m’es vengut de defendre nòstra lenga », per eu tant dificila a charrar, per manca d’interlocutors. Sa frustracien entrinèt son gaubi.
 
Am’eu podriam parafrasar la cançon : « Dessenhaire, de luenh ò fraire… » que son imaginari naissut a l’ubac, raia au nòstre per lo bonur de tant d’afogats de la lenga.