Aprenem qu’Andriu Neyton ven de nos quitar. Qunt òme per lo teatre, per l’occitanisme e qunt militant ! Neissut a Tolon en 1935, Andriu Neyton marca l’occitanisme provençau de part en part dimpiei 60 ans. Mèstre d’escòla, pièi professor, es dins leis ans 70 que ven l’òme de teatre que conseissem, coma actor e metor en scena. La creacion en 1975 dau Centre Dramatic Occitan va faire virar en Provença, e mai luenh dins de festenaus franceses, de peças de teatre occitanas d’escrivans que son sei contemporanèus a començar per Robert Lafont.

Andrieu Neyton, grand prix littéraire de Provence, à Ventabren en 2018 (photo MN)
En 1984, es la creacion dau Teatre de Mediterranèa, son teatre. A Tolon, lo barri dau Morilhon es marcat per aqueste teatre, a l’encòp luec de creacion e de lucha, per faire venir lo public, faire existir un teatre diferent de la gròssa machina parisenca, per gardar lo luec dubert. La setmana passaa l’i era encar dins son teatre per respòndre a una entrevista.
Se juava sa darrièra peça "Duel Républicain" amb dos comedians entre sei mai fidèus. Fuguèt l’autor de la maja part de sei darrieras creacions evocant l’istòria d’un país rebèlle que se laissa pas tòrcer. « La farandola de la libertat » metiá en avans la resisténcia provençala au còp d’estat de 1851. “La legenda negra dau sordat O” reveniá sus lo triste sòrt d’aqueles que fuguèron fusilhats per l’exemple dau temps de la guerra de 14. Darrierament incarnava Gaston Dominici. Entre leis ans 60 e incuei, mai de 35 creacions totjorn dins l’idèa d’afortir la preséncia de l’occitan, a sa bòna plaça, dins un acte de creacion viu. Aviá reçaupegut lo Grand Prèmi literari de Provença e aviá generosament partatjar l’argent dau premi entre d’associacions occitanistas. Aquò d’Aquí n’era.
Se juava sa darrièra peça "Duel Républicain" amb dos comedians entre sei mai fidèus. Fuguèt l’autor de la maja part de sei darrieras creacions evocant l’istòria d’un país rebèlle que se laissa pas tòrcer. « La farandola de la libertat » metiá en avans la resisténcia provençala au còp d’estat de 1851. “La legenda negra dau sordat O” reveniá sus lo triste sòrt d’aqueles que fuguèron fusilhats per l’exemple dau temps de la guerra de 14. Darrierament incarnava Gaston Dominici. Entre leis ans 60 e incuei, mai de 35 creacions totjorn dins l’idèa d’afortir la preséncia de l’occitan, a sa bòna plaça, dins un acte de creacion viu. Aviá reçaupegut lo Grand Prèmi literari de Provença e aviá generosament partatjar l’argent dau premi entre d’associacions occitanistas. Aquò d’Aquí n’era.
Se rementarem l’òme simpatic, son charisme, sa vòtz e mai que mai son engatjament sens falir. Fai gaire signava un libre sus sei 50 ans de teatre. L’aviá titolat « Il fallait être fou ». Un testimòni, una biogafia, aquela d’un òme qu’a consacrat sa vita a n-un teatre qu’aviá una paraula a faire entendre. Gardar sa dignitat a la lenga, a la cultura occitana, a son istòria fuguèt de lònga lo prètzfach d’Andriu Neyton. Venem de perdre una vòtz maja.
Lire aussi : Andrieu Neyton par Magali Bizot
Lire aussi : Andrieu Neyton par Magali Bizot
Les obsèques d'Andrieu Neyton ont donné lieu, mardi 18 février, à un rassemblement de 200 personnes au Théâtre qu'il avait fait naître et vivre depuis un demi-siècle.