Dictadas de Barcelona a Menton seriós e convivéncia

« Es l'enfant dóu mas, te vau dire. Un brave pichot. Quand es eici, que manto uno fes s'envai… ». Matieu Poitavin, lo professor, micrò a la man, ribeja lei taulas onte se plegan lei joines. E lei fuelhas s’ennegron pauc a chapauc dei paraulas d’un autor que lei legeires d’Aquò d’Aquí coneisson, Guiu Garnier, corector dau jornau e pedagogue de tria, despareissut en 2014. Un tèxte escrich en grafia classica e adaptat tanben en mistralenc.

An Aurenja la dictada acampa quauquei cinquanta concurrents, au Licèu de l’Arc ; « quand mume, es vint de mens que l’an passat » que romega Bernat Vaton, lo president de l’associacion Ben Lèu.

Pasmens li a coma de costuma d’escolans de la Calandreta amé sei gents. Mai que fa freg defòra ! La gripa còntra la dictada ?

Sensa sospressa e per lo tresen còp Amy Cros, contairitz e jornalista de la TV Òc-TV de Nimes, ganha aut la man, e dins lei doas grafias, bòrd que la Dictada se fa tant en mistralenc coma en grafia classica. « Es una ocasien d’acampar tot lo monde » reconeisson totei.

Totei… manca lo Consèu Despartamentau de la Vauclusa ! La collectivitat a pas donat l’ajuda publica coma de costuma.

Ben Lèu organisa mai o mens totei leis activitats regionalistas d’Aurenja, e aqueu pòu adonc romegar.  « Mai la Banca Populària nos a, au còntra, donat la man ! » qu’ajusta lo baile. « Me fa gaug de vèire tant d’afogats per nòstra cultura regionala, e aqueu monde qu’a de projèts siam urós de lei ajudar una briga » que ditz Eric Miramont, lo baile de l’Agència d’Aurenja de la Banca Populària Mediterranèa, avans que de donar son chec a Bèn Lèu.

E, encara an Aurenja, lo matin, tres professors entrinavan una vintena de liceans a l’espròva dau bacheleirat blanc d’occitan-lenga d’òc.
 
La Dictada Occitana se fa despuei vinta-sèt ans de’n pertot. En 2019 siguèt dins quaranta sièis ciutats, per l’essenciau dins l’espaci occitan, mai tanben a Paris e a Barcelona.
 
Dins la granda ciutat catalana lo Centre d’Agermament Occitanò-Català l’organisa despuei d’ans e d’ans. Quatre-vint sièis afogats de nòstra lenga l’i èran venguts s’i assajar, e ailà es la Generalitat de Catalunya qu’ajuda. Fau pas oblidar que despuei 2014 l’occitan, dins sa varietat aranesa, es lenga oficiala, e sus tot lo territòri de la Catalonha. D’alhors s’i podiá rescontrar Ester Franquesa, la directora de la Politica Linguistica de la Generalitat, amé Xavier Moral, lo baile deis Affaires Occitans.

Lo tèxte, legit per lei dos professors dau Caoc, Jaume Figueras e Thiago Mòri, donarà lei ganhants : Xavier Rebled e David Ferré, Joan Calsapeu, e lei joines Mariona Calsapeu e Júlia Cuenca.

A l’opausat totau, Niça organisava sa Dictada au Licèu Masséna, amé dos cents personas. Dins aquel acamp sempre viu, mai que d’un tèxte siguèt prepausat, entre elei aqueu testimòni d’un pelut en 1916, traduch e adaptat en grafia classica per Joan-Pèire Spiès : « La mòrt es aqueu lume que vira dins lo garbin coma un corpàs ensucat. » E en grafia mistralenca, es l’autor Pascal Colletta qu’aviá adaptat un de sei tèxtes.
 
Lo jorn d’avans es Nissa Pantaï, una autra associacion niçarda, qu’organisava la sieuna, la 17enca, au Palais de Sardenha.
 

De notar que s’es facha tanben au licèu Curie, la Dictada, onte una desena de liceans l’an escricha en mentonasc amé son professor Laurenç Revest.
 
En aupenc d’òc, la Dictada siguèt organisada a Gap, amé de monde afogat e lei joinets de l’escòla Calandreta. Gostaron e balèti seguissèron. Lo mume jorn se celebravan lei quatre-vint ans d’Andrieu Faure, qu’a mai o mens tot inventat dins l’occitanisme gapian.
 
La Dictada se fasiá tanben dins lei Bocas-dau-Ròse a Seteme, organisada per l’IEO-13, ne’n parlarem tre qu’auràn comunicat d’informacions.
 
 
 

 

Nous prions les organisateurs et les participants des Dictadas de Septèmes et Carnoules de bien vouloir excuser la non présence ici de leur journée, l'actualité débordante, en particulier dans le domaine de l'enseignement, a rendu le travail d'actualité très difficile. Leurs comptes rendus qui nous sont parvenus plus tard que les autres feront très bientôt l'objet d'un article à part.