partager
Le fondateur du Centre Dramatique Occitan le dit : "la langue d'oc est victime d'une censure générale des scènes professionnelles" (photo MN)
Una plaça seriá encara possibla per un teatre en òc en Provença ?
Per un teatre que parla d’òc, qu’utilitza l’òc, e que deu parlat a totei, òc ! Amé l’Istòria dau Sordat O, despuei 14 ans, avèm pogut jugar 106 còps aquela pèça que parla dau racisme anti-Miegjornau.
Me faliá metre mon drapèu occitanista dins la pòcha, e desvelar leis idèas a chapauc ;
L’ escomessa es de presentar aqueu travalh a un public larg. Adonc podem pas parlar ren qu’occitan.
E la bòna sospresa es qu’es lo malhum d’associacions occitanas que pasmens nos ajuda fòrça dins aqueu travalh, e que demanda la pèça.
Per un teatre que parla d’òc, qu’utilitza l’òc, e que deu parlat a totei, òc ! Amé l’Istòria dau Sordat O, despuei 14 ans, avèm pogut jugar 106 còps aquela pèça que parla dau racisme anti-Miegjornau.
Me faliá metre mon drapèu occitanista dins la pòcha, e desvelar leis idèas a chapauc ;
L’ escomessa es de presentar aqueu travalh a un public larg. Adonc podem pas parlar ren qu’occitan.
E la bòna sospresa es qu’es lo malhum d’associacions occitanas que pasmens nos ajuda fòrça dins aqueu travalh, e que demanda la pèça.
La censura teatrala es incresibla
Sens aqueleis associacions, lei Teatres aceptarián tei pèças ?
Dirai francament qu’es arribat ren qu’un còp am’una scèna professionala, a Draguinhan, e perqué lo premier cònsol l’aviá demandat au baile dau Teatre. Per aqueu monde, a l’ora d’ara, un teatre que parla « patòès », muma un pauc, es pas presentable. Siam a l’ora de la censura. Lei Direccions Regionalas de l’Accion Culturalas pensan qu’existèm pas, e pas mai d’ostaus coma lo Teatre de la Rampa.
Lo Consèu Regionau nos ajuda, ren a dire d’aqueu costat. Mai lei Teatres pratican la censura còntra la lenga. Vèsi qu’un mejan per ne’n sortir, es un quòta de prepausicions teatralas en lenga nòstra. Segur que de pèça completament en occitan, n’i aurà que dins de festivaus d’amators, que sosteni. Mai de scènas professionalas deurián passar de lenga regionala. Se va fan per la musica, pòdon, e devon va faire pèr lo teatre.
Dirai francament qu’es arribat ren qu’un còp am’una scèna professionala, a Draguinhan, e perqué lo premier cònsol l’aviá demandat au baile dau Teatre. Per aqueu monde, a l’ora d’ara, un teatre que parla « patòès », muma un pauc, es pas presentable. Siam a l’ora de la censura. Lei Direccions Regionalas de l’Accion Culturalas pensan qu’existèm pas, e pas mai d’ostaus coma lo Teatre de la Rampa.
Lo Consèu Regionau nos ajuda, ren a dire d’aqueu costat. Mai lei Teatres pratican la censura còntra la lenga. Vèsi qu’un mejan per ne’n sortir, es un quòta de prepausicions teatralas en lenga nòstra. Segur que de pèça completament en occitan, n’i aurà que dins de festivaus d’amators, que sosteni. Mai de scènas professionalas deurián passar de lenga regionala. Se va fan per la musica, pòdon, e devon va faire pèr lo teatre.
Maugrat lei resèrvas deis artistes occitans ?
Lo Consèu Despartamentau 13 a escafat sa subvencion au Festenau dei Suds, en Arle, e n’a vòugut qu’ajudar lei « prepausicions de cultura provençala ». Leis artistas occitans an pas apreciat lo biais de faire…
Comprèni sa reaccion, lo problèma exista. Lei professionaus devon gardar la man sus sa programacion. Mai es qu’avèm d’autrei possibilitats que de quòtas per existir, crear, e prepausar la lenga nòstra e lei tèmas occitans, sensa la censura qu’exerçan lei bailes dei salas de teatre ? Chausissan son programa segon la mòda, leis amistats, e segur quand muma la qualitat esperada. Si nosautres adusèm la qualitat, perqué la lenga deuriá nos barrar l’intrada ?
Comprèni sa reaccion, lo problèma exista. Lei professionaus devon gardar la man sus sa programacion. Mai es qu’avèm d’autrei possibilitats que de quòtas per existir, crear, e prepausar la lenga nòstra e lei tèmas occitans, sensa la censura qu’exerçan lei bailes dei salas de teatre ? Chausissan son programa segon la mòda, leis amistats, e segur quand muma la qualitat esperada. Si nosautres adusèm la qualitat, perqué la lenga deuriá nos barrar l’intrada ?
Une pièce telle que Dominici assassin par défaut, est proposée en deux versions dont une avec large emploi du provençal que pratiquait le protagoniste. Néanmoins, c'est grâce à un soutien militant que la pièce d'Andrieu Neyton est programmée (photo MN)
A Marseille l'occitan (et d'autres idiomes) dit et chanté par des poètes d'un jour ou de toujours