Quand la fèbre Q espaventava Briançon

Cu se sovent de la pesta de l’Atge Mejan ? Dingun vist lo temps qu’a passat. Cu se soven d’aquela de 1720 ? Dingun mai, levats les textes que nos an laissat d’autors o de cronicaires. Mai cu se soven de la febre a Briançon en 1996, fai pas 25 ans ? Dingun nimai. A se demandar s’aprenem quauqua ren de l’experiéncia ….

Fèbre, gripa, infeccion pulmonaria, es ben una epidemia, una “contagien” que tochèt Briançon en 1996. Dau mes de març au mes de junh de 96, es una veraia epidemia urbana que prenguèt la citat Vauban.

L’espitau de Briançon, des Escartons, vei arribar de marauts febroses, una mena de marriá gripa, que passa pas e qu’a de consequéncias pulmonarias e epaticas. De mai en mai de mond e a l’espitau sabon pas tròp que l’i faire. Briançon a paur… D’eitant mai que la vila es en « estat de seti » !

Au printemps de 96, Briançon es en guerra ! E es pas una expression presidenciala ni un imatgi ! De sordats e de blindats son dins la plaça : empachan de rintrar coma de sortir de la vila. Checkpoint, baricadas de sabla, patrolhas de nuech. Vauban se ne’n revira dins son cròs  !

Lei Briançoneses s’estonan e se pausan de questions : es qu’aurián mandat l’armaa per nos separar dau territòri e empachar de contaminar França tota ? Sariá donc una mesura dau govern per empachar la contagion ? Se conta tot e pièi mai encar. Es pas nimai que son a l’i filmar un episòdi d’Alex Hugo. Lo fuelheton exista pas encar. Non ren de tot aquò ! Just una concomiténcia. Just un entrainament de 3 setmanas de sordats que devián partir en Iogoslavia.

Lei marauts an 39 e passa de fèbre, n’i a qu’an 40. E aquò dura, dos meses per d’unes. De 4 o 5 personas espitalisaas au començament, passan lèu a mai de vint : 12 crisis grevas, 17 personas en tratament. D’autras mens tochaas. Lo doctor en charja de l’espitau de Briançon, s’adreiça au CHU de Grenòble per d’analisis. Saupre de qunta marautiá ses pacients arriban pas a garir. Diagnostic : fèbre Q.

Una fèbre classica e pasmens…

La fèbre Q es una marautiá que ven d’una bacteria (e pas d’un virús) que se ditz Coxiella burnetii. Ten son nom dau savant australian que l’estudièt. La nomèt Querry fever, que venguèt piei fèbre Q. Es una fèbre dau bestiari. L’aver, chabras, feas e vachas la prenon o l’an cronicament. Sovent se coneis pas, mai fai avortar lei maires. L’òme se contamina au contact dei bestias. En mai la bacteria pòt demorar de meses dins la palha o lo fems . Pòt se bandir per contacte pròchi, mai tamben sus de kilometres per via aeriana. Imatginatz per la contenir.

Aguer l’explica de la contaminacion, es l’arrestar : fau donc trobar lo biais de sa transmission. A Briançon, coma autra part, s’agissiá de trobar coma e d’onte veniá e sa difusion. Es pas coma lo virús actuau, que passa de l’òme a l’òme. Aquí l’i aviá una « fònt » e l’identifiar es reglar lo problema. Mai es pas tan simple.

122 personas saràn « positivas a la febre Q ». Gis de mòrts per fortuna. Empacha pas que l’Agencia Nacionala per la Santat Publica mene una enquista epidemiologica. 200 personas faràn un test de sang. Lèu arriban a la conclusion que la transmission se fai per … lo masèu de Briançon. Au mes de març, son activitat es mai importanta, mai de bestias l’i son tuaas. Sariá un escabòt maraut qu’auriá aduch la fèbre aquí. Constatan en mai la preséncia de rosuras de palha e de fems e de possier sus lo terren dau masèu , defòra, es quatre vents. Autre factor - e un que còmpta dins la difusion de la febre - la masèu e son terren son vesin de l’elipòrt. Sariá l’elicoptèr de la gendarmariá qu’eschampariá les poussas contaminaas sus tot Briançon ! Aquela !

A n-aquesta conclusion, l’i arribèron detz especialistas en epidemias en charja de l’analisi e de la redaccion d’un rapòrt. Entre eles n’i aviá un que s’es fach un nom dimpiei, lo professor Daidier Raoult. Lo joine Raoult coneis Briançon. L’i fuguèt escolan dau licèu de nautura davans de venir infecciològue e epidemiologista. La fèbre Q fuguèt un de ses travaus d’estudi avans 1996.

Medicalament, la fèbre Q inquietèt pas mai qu’aquò les autoritats. Faguèt gis de mòrt. D’autres cases son estats recensats dimpièi l’afaire dins la region ; dins Droma en 2000, en Savòia en 2012 e a Vaurias en 2014. Resta un cas d’estudi excepcionau per les chassaires. Es estudiat coma un exemple dins les escòras veterinarias.

Sovent les paisans son meses en causa dins son biais de menar l’aver e de lo sonhar. Aquí s’apren que lo problema ven unicament dau masèu e dau biais de tuar lei bestias.

Aquesta fèbre Q nos dona de pensar a mai d’un niveus. Pas verai ?