Pèire Brechet (IEO) : "Fau premier un interlocutor"

Après la réussite de la manifestation de Toulouse quelles sont les perspectives pour le mouvement occitan ?
 
La chausida de Tolosa, valent a dire aquela d'una manifestacion unitària, dona d’ensenhaments. La crida èra rasonabla e comprensibla socialament : avèm vist que li aviá pas que de militants encartats. Es un fenomen de societat que sembla legitime a mai que d’un, e la pressa n’en parlèt per aquela rason. Aquel ensenhament es important, nos ditz que fau contunhar, sensa que se pòsque dire ara sota quina forma.
 
Avec le changement politique en France, quelles demandes imagine de faire l’IEO et que peut-il espérer ?
Siam puslèu a analisar qu’a dire çò que farem. La rason n’es que lei temps actuaus son de temps de transicion. Per n’en dire mai faudrà esperar leis escasenças dau calendier politic e la mesa en plaça d’una politica governamentala. Dins aquesta, nòstra reivendicacion tòca a l’estatut de la lenga, ambé la sinhatura de la Carta europenca dei lengas minoritàrias ; mai sabètz que per aquò faudrà una revision de la Constitucion, e aquò's pas encar ganhat. Ramentem qu'una revendicacion practica es de nos donar lèu un interlocutor. Aquesta mesura còsta pas d’argent, es una mesura organisacionala. Lei defensors dei lengas tenon a aquela demanda transversala : evitar de promenar dau ministèri de la Cultura a aqueu de l’Interior, o de la Joinessa e deis Espòrts, e mai mai, estent que la lenga pertòca l’ensems de la vida publica. Aviam fins ara degun en quau podiam parlar de totei leis aspèctes d’aquela question transversala dei lengas regionalas. Basta, nos fau una persona encargada d’aquela mission, que o sègue e ambe cu posquem trabalhar. Aquò se podriá far lèu. E tot çò que podriá s’enseguir sus la mesa en plaça, fuguesson de mesuras liadas a un cambiament constitucionau, passaràn segur per aquela capacitat de mediacion eficàcia.

On sait que cette modification constitutionnelle est incontournable pour que la France ratifie la Charte Européenne des Langues les moins parlées. Quelles échéances l’IEO donnerait-il au nouveau pouvoir pour engager cette modification ?
 
Siam pas lei mèstres dau calendier politic, e sabèm que lo govèrn prendrà en còmpte la question dei lengas regionalas de França a l’occasion d’autrei questions. E se, coma o podèm esperar, i a una modificacion pron rapida de la Constitucion per çò que tòca ai lengas regionalas, serà per la rason que lo poder aurà besonh de convocar lèu un Congrès per d’autrei mesuras tecnicas. Serà alòr lo moment de li rementar que fau comptar ambé nautres. Comprendrem que lo govèrn vòugue reglar un ensems de problèmaticas e que recampe lo Congrès segon sei possibilitats. Mai nautres deurem tenir nòstra plaça parier. Quicharem, butarem, coma representants dei lengas de França, e mai dintre leis autrei coordicacions que representan lei lengas de França, qu’avem totei una amira unitària.
 
Se dirige-t-on vers une coordination permanente des Langues de France qui ferait un lobbying commun ?
 
Dins sei formas lei mai ancianas, la coordinacion entre lengas de França remonta a bèn vint ans. La mai recenta es EBLUL França, lo comitat francés dau Burèu Europenc per lei Lengas lei mens espendidas. Dona de resultats, es amb aqueu qu’avem poscut accusar França davant lo Burèu Economique e Sociau dei Nacions Unidas, a Genèva vaquí quatre ans. La question se pausa de lònga estent que lei convencions internacionalas son alucadas regularament per un comitat de velha. E se publica puei un rapòrt que totei pòdon consultar. Lei discriminacions que sofrisson lei lengas en França es ara demostrat. De deputats an représ l’argumentàri, coma o avèm vists l’an passat au moment que se discutèron a l’Assemblada de projèctes de lèi. I prenèm tota nòstra part en coordinacion justament ambé lei representants deis autrei lengas de França.
 
Enfin, pour les elections legislatives de juin, que fera l’IEO ?
 
Serà present segur mai pas solet. Una letra nacionala es adesara en preparacion a l'adreiça dei candidats, e l’IEO s’en farà au nòstre lo messagier.