Conèissètz lo provèrbi : « de Sant-Chamas pòdon pas sortir de marrits muscle
s ». Es tot parier de la rada de Tolon, qu’en veritat es bèn a La Seina que s’enantissan lei muscles. Set mitilicultors i vivon que proveson mai de 800 tonas l’an. Michèu Boutemer es un d’aquelei, e pas lo mai gròs. « De demorar pichon, aquò es la condicion per gardar la soplessa de causir qualei menas de muscles vòli abalir, de gardar lo contacte ambe de praticas dau relarg seinenc, e de m’investir dins la qualitat puslèu que dins la quantitat ».
La qualité plutôt que la quantité, mais l'élevage dure plus longtemps
Michèu Boutemer es mitilicultor despuèi vint ans, e conèis bèn son mestier. Ambe sei 150 tonas per an, pòu viure de son activitat. « M’arriba meme de prendre de vacanças. Lei muscles an pas besonh de ma presencia coma lei pèis, qu’avans èri aquaucultor. E son mens pertocats per de malautias ».
Solament, i a tant e tant de muscles sus lo mercat, que fau bèn causir sa produccion. Lei pichonas se vendon pas car, que son fòrça produchas. Lei gròssas, per farcir, son mai interessantas. Lei aubergistas lei prenon aisadament. « Mai fau sacher que lei fau abalir mai de dos ans », còntra 18 mes per d’autrei.
En veritat, leis muscles de La Seina, son camarguesas. Es coma aquò despuei que lei sorgent s sotamarins son, siegue agotat s, siegue captadas per provesir lei abitants de Sant-Mandrier. « Lo muscle a besonh d’aiga dolça per bèn se desvelopar, es per aquò qu’ara m’en vau querre a Pòrt Sant Loís la « grana », valènt a dire lei pichòts muscles que farai créisser au nòstre » que ditz encara Michèu Boutemer.
Lei muscles, dins la rada, « sabian pas de que n’en faire tant n’en aviá, vaquí sèissanta ans. Ara a bèn chanjat ! » Pasmens, amb una aiga mai salada, lo muscle seinenc sembla mai chanut per leis amators de la frucha de mar, aquelei que se fan un ventre d’ústrias, d’arapèdas, d’orsins e de totei leis autrei cauquilhas de mar. E s’agantan pas una brava caganha, es que lo mitan marin de La Seina es bòn. Un solet còp aquelei darrièreis annadas siguèron enebidas de venda, totei aquelei. Un malur per lei productors, que devon alòr, per subreviure, vendre de cauquilhas espanhòlas.