Bernat Moulin lexicografe de tria dau provençau e òme discret nos a laissat

“Un òme que trabalhava plan plan mai am’una rigor qu’èra pas de crèire ; d’una paraula voliá saupre non solament s’èra atestada, mai encara dins quinei circonstàncias e quora èra estada atestada. Trabalhava en istorian dau lengatge, coma Guiu Martin eu aviá trabalhat en geografe que deviá saupre la significacion aquí e ailà”. L’omenatge vèn de Pèire Brechet, lo president de l’IEO Federau.

E visa Bernat Moulin. Lexicografe màger d’aqueu siècle en Provença, mòrt divèndres 27 de març d’un cancèr fodrejant a s’Ais-de-Provença. “Lo 7 èra amé nosautres a l’AG de l’IEO 13, lo 21 avèm escambiat per mèl, e diluns de matin ai aprés sa despartida” nos vèn Miquèu Arnaud, lo president de l’IEO Paca, catastrofat : “am’aquel òme discret perdèm fòrça!”.

Setuagenàri, Bernat Moulin aviá d’originas vivaresas que ne’n aviá publicat una gramatica – e agregat de matematicas. Tota sa carriera d’ensenhaire l’aviá facha a s’Ais, en particulier per ensenhar ai liceans pòst-bacheleirat. Mai sa rigor de matematician l’aviá aplicada a son òbra de lexicografe e gramatician.

Fa pas manco un mes lo Congrès Permanent de la Lenga Occitana veniá de metre en linha una gramatica occitana dau provençau, que Bernat Moulin ne’n aviá bailejat lo trabalh. Lo diccionari “de basa” dau provençau de l’IEO (2004) èra en granda part son òbra e trabalhava a sa reedicion en version en linha quand la mòrt l’a sosprés.

“Era un pescaire de cada ocuréncia,” ajusta Pèire Brechet, “descavava tot d’una paraula : onte, quora s’èra emplegada, e per quau…! Era un arqueològue dau lengatge que s’interessava au tèmps de la paraula, de son istoricitat… Segur que per escriure tres linhas seguras, li faliá tanben tres jorns”.

Miltant de la premiera ora dau reviure a l’Institut d’Estudis Occitans, Bernat Moulin aviá començat per trabalhar amé lo Comitat d’Estudis Sestian dins leis annadas 1970, e èra present dins totei leis iniciativas occitanistas de Provença : un atalhier de lenga a l’Ostau de Provença d’Ais, de consèus de donar ai collègas dau Cafè Provençau d’Ais, una participacion au chantier dubèrt per Guiu Martin sus la lenga parlada a Cucuron… mai tanben dins l’ombra, lo sosten ai escrivans que va demandavan.

“Pòdi dire que tot rigorós qu’èra, mostrava un respect fantastic” reconeis Magali Bizot-Dargent, “lo corrector de mei Cronicas Pacolinas (2011) èra eu, e alòr, puslèu que de m’impausar de lengadocianismes coma d’autres, quand meis escrichs l’estonavan, se demandava totjorn d’onte veniá aqueu biais de dire ; s’interessava a mei rasons.”

Miqueu Arnaud se rementa pereu de l’interès de Bernat Moulin per lo provençau de terren, aqueu que lo monde parla naturalament. “Trabalhava sus lei diferents biais de parlar d’una ponhada, e m’aviá demandat coma lei vièlhs d’Auriòu disián per una ponhada de valisa, bòrd que lo perturbava. E quora a aprés que se disiá puslèu una “maneta de valisa”, èra content de verificar sei sospicions”.


Durant quauquei mes de 2012 aviá corregit leis articles d'Aquò d'Aquí, amé la meme rigor e amé la tòca de discutir lei prepausicions adaptadas a l'informacion de pressa.

Encendrat diluns dins la mai estricta intimitat per causa d’acantonament generau, Bernat Moulin a pas poscut aver l’omenatge qu’an agut sei fraires aparaires de la lenga. Totei se dison qu’après la periòda fosca que vivèm, un omenatge public li serà rendut.


A sa companha Aquò d'Aquí fa sei planhs.