Dins un hall de gara maritima italiana ben clar e net la bèla figura de proa d’un batèu jai. A l’entorn d’un estanhon crebat, transformat en brasiera, de monde espèra.

La mina trista, un òme e una frema espèron pas grand causa, élei. Son d’esclaus escapats de Turquia…d’un genre especiau, que la frema, Zaida (una bèla votz, la mitat-soprano Cecelia Hall), a costat d’Albazar (lo tenòr Juan Sancho, extra !) regreta son mèstre...
 
Vaquí de polídei predas per Prodoscimo (Pietro Spagnoli, un bariton mai verai que natura dins aqueu ròtle) l’escrivan que pantaia de manipular lo monde per tirar una pèça de seis istòrias.

E, sus la scèna sestiana dau Teatre de l'Arquevescat, li podètz apondre un marit gelós mé sa frema parpalhona, Fiorilla (la druda soprano Olga Peretyatko), l’amant en tìtol d’aquela, Don Narciso (lo tot d’un còup delicat e poderós tenòr Lawrence Brownlee, que s’en faudrà rementar), e lo prince turc sedusent Selim (l’aerenca votz de bassa Andrian Sampetrean).

Mai, levat dau capolier Marc Minkowski, precís e estrambordant mé l’orquèstra dei Musicians dau Louvre (Grenoble) l’òme d’aquela opèra donada a-z-Ais, serà lo metèire en scena Newyorquenc Christofer Alden, 'mé la complicitat dau decorator Andrew Lieberman e de la creatritz dei vestits Kaye Voyce, que nos vènon tambèn de la « poma ».
 
Alden a vougut servir aquela opèra sautejanta, e s’es adonc abstengut d’entrepachar lei cantaires de donar lo melhor.

Am’eu, aquélei son pas constrenchs de sautar o de cantar de ventre. Es pas de crèire ! Mai que d’un metèire en scena, vertadier maufatan de teatre, tortura lei cantaires per se faire un nom.

A-z-Ais, fa dos ans encara, lo Don Giovanni de Tcherniakov èra d’aquela aiga, am’ una Dòna Anna que deviá cantar sautant dins lei braç d’un Don Giovanni que li respondiá amé sei cinquanta quilòs dins lei mans. Un bèu chaple sonòre !
 
Ren de tot aquò amé Chris Alden, quaranta ans de mestier. Am’eu, lei movements lentàs de grope fan bolegar tota la scena, e lei cambadas nervosas dei personatges pòdon donar lo sentiment d’una bèla vivacitat, que jamai empacha lei cantaires de cantar fòrt e just, bòrd qu’aquélei que córron son pas aquélei que cànton.
 
Dins aquel afaire classic – lo marit, l’amant, la frema – mai complicada per la manipulacien de l’escrivan e l’amor de l’anciana esclava, Rossini aurié poscut faire petar lo convencionau. E Alden s’i emplega.
 
Am’eu, leis amants prènon masqueta per s’escondre de ce que devrién èstre, mai pereu lei coristas, tótei d’òmes, se travestísson en fremas. E es ben credibla sota la lutz bailejada per Adam Silverman. 

Mai en 1814, quand siguèt creada l’opèra, Rossini aviá gardat lei convenciens.

Leis espós tornaràn ensèms, l’esclava amé lo mèstre desenant. Ce que regreta lo metèire en scena. « Lo ròtle de Fiorilla, feminista avans l’ora dins una societat patriarcala, es pas abituau dins l’opèra dau sègle XIXⁿ. Refusa d’incarnar la « bòna esposa » …per se traire d’aquela situacien, rebuta lei limits de sa sexualitat, fins qu’a endorsar un ròtle quasi masculin ».
 
La reaccien deis òmes ? «  L’aborrísson, son esfraiats, e la gelóson…fa partida d’aquélei fremas que leis òmes la vòlon a tot pretz sotametre…Acaba vencuda e causisse lo confòrt rassegurant dau maridatge ».
 
D’aquela òbra iconoclasta avortada, segur, Rossini, a-z-Ais ben espatlat per una còla chanuda, aurà fach una occasien de divertiment dei bèus.

E aquí èra fòrça capitada, premier perqué lei cantaires siguèron ajudats a ben cantar.

Juan Sancho (Albazar) canta "Ah sarebbe troppo dolce"