La preson per denonciar la monarquia espanhòla

Aprenèm amé sospresa qu'un crimi de lèsa majestat pòu menar en preson. Li a d'àutrei cas ? es abituau o especiau?
 
Ferriol Macip-Bonet. En abriu de 2014, ja, la Justícia espanhòla condemnèt lo cantaire d’hip-hop catalan Pablo Hasél a dos ans de preson. Rason ? Aviá “exaltat lo terrorisme” amé lei paraulas de sei cançons. Mentre que se debanava lo procès, Hasél expliquèt son cas dins una vidèo onte denonciava lo secutament policier que subissèt lei doás annadas e mièja que demorèt en libertat amé de cargas, esperant lo jutjament. La vidèo es estada retirada puei de YouTube.
 
Amé Valtonyc s'agisse d'un Malhorcan que critica d'un biais radicau la Reiautat espanhòla, dins un contèxte particulier : Lo discors es republican e la cançon es una comanda dau movement radicau Podemos - la Catalonha cèrca lo mejan de son independéncia e la cançon es en catalan . un rapòrt de causa an efècte ?
 
Lo cantaire malhorcan Valtònyc es estat jutjat a l’Audiéncia Nacionala espanhòla, un tribunal d’excepcion de Madrid que tòca subretot lei delictes restacats au terrorisme. L’acúsan de criticar la monarquia e de saludar leis accions terroristas d’ETA coma dau GRAPO.
 
Lei paraulas de sa cançon, e de sei cançons en generau, tòcan pas lo procès d’independéncia de Catalonha, mas critícan l’Estat Espanhòl e la monarquia. Lo mume cantaire reconeissiá, durant lo procès, qu’aviá compausat aquela cançon a la demanda de Pablo Iglesias, lo numèro un del partit politic Podèm, dins l’amira de son emission de television La Tuerka. Aquela cançon es en catalan, e la vidèo es publicada amé de sotatítols en espanhòu.
 
Sei cançons son normalament en catalan, mai n’en canta pereu en espanhòu.

Aqueu rapaire malhorquenc pòu comptar sus de sostens ?
 
De sostens son arribats d’en pertot : de jornalistas, de mèdias, de politics espanhòus, de politics catalans, de politics independentistas, mai tambèn de politics non independentistas....
 
L’Òbra Culturala Baleara, una associacion qu’ apara la lenga e la cultura catalanas dins aquéleis Illas, a aculhit, divèndres, un acamp dubèrt a tótei, onte fòrça monde a creat una plataforma de sosten au rapaire, e en defensa de la libertat d’expression. Es compausada per una centena de personas e plen d’associacions : de cultura, de la societat civila, de partits politics, e d’autres. S’es organizada en divèrsei comissions : comunicacion, relacions, ajudas, organizacion intèrna, de musicians, juristas, economistas, amé plen de benevòus... e son a preparar mai que d’una accion, mentre aquélei una vidèo e una premièra manifestacion a Sa Pobla, lo vilatge d’onte es Joan-Miquel Arenas, que coneissèm de son nom de scena, Valtònyc. 

Sembla pas de crèire qu’en Espanha de 2017, per pretèxte de lucha còntra lo terrorisme siegue jutjat un artista que parla d’acabar am’un regime reial.
 
 
 E pasmens ! Es pas un cas unic. Lo Rapòrt annuau 2015/2016 d’Amnestia Internacionau acusava l’Estat Espanhòu de limitar la libertat d’expression e de manifestacion. L’organizacion internacionala criticava durament la reforma dau còdi penau espanhòu, ja aprovada en genièr de 2015, e assegura que s’i tracta d’“una grèva reculada per la libertat d’expression e de reünion”, perqué fai mai dificile l’exercici d’aquélei drechs, e esquiva lo drech internacionau. La reforma —que díson— aumenta lei penas còntra lei manifestaires “sensa deguna justificacion a donar” e, per exemple, considèra ara coma fòrça mai greu lo delicte contra l’autoritat quand se produse dins  una manifestacion.  Castiga de preson la resisténcia pacifica.
 
Lo rapòrt d’Amnesty seguissiá la detencion de dos mariotistas que fasián un espectacle infantil plen de critica sociala. Fuguèron embarrats en preson per “apologia dau terrorisme”. Finalament, un an après, los mariotistas fuguèron relaxats, après una fòrta polemica.
 
En octòbre passat lo govèrn espanhòu presentèt una autra proposicion per regular la libertat d’expression dins lei rets socialas, mai que mai Twitter e Facebook. La tòca es protegir “lo drech a l’onor, a l’intimitat e a l’imatge pròpri”. Mai cèrca mai que mai la persecucion deis actors de la denonciacion politica.
 
Es com’aquò que, en mai de 2014, i a agut lei premièrei detencions per publicacions insultantas a Twitter. Alòr ministre de l’Interior espanhòu, Jorge Fernández Díaz, anoncièt que seriá contrarotlat Twitter, coma d’àutrei malhums sociaus, per reprimir lei comentaris “injuriós”. Era en seguida de l’assassinat d’una elegida del Partit Popular, que fasiá polemica per sos tretze salaris nauts. Dos joines fuguèron detenguts , acusats de... murtre per Twitter.
 
Mai Fernández Díaz foguèt au centre d’un escande quand lo jornau Público publiquèt d’enregistraments onte reconeissiá la manipulacion de jutges e procuraires, e la creacion de faus escandes còntra leis elegits independentistas catalans. Fau ajustar, per dire lo personatge, que se vantava tambèn d’aver destruch lo sistèma public de santat en Catalonha. E maugrat aquò, lo ministre demissionèt pas.
 
Es que lo cantaire malhorcenc patirà d’aqueu contèxte de libertat estrechida ?
 
La senténcia còntre Valtònyc arriba a un moment mai que mai polemic. Dins la muma setmana —e justament a Malhòrca ! —, la justícia a jutjat la sòrre del rei Felip VI innocenta d’un escande de corrupcion, e ditz que son òme, condemnat a mai de sièis ans de preson, restarà liure en espèra d’una decision de justícia definitiva... Aqueu demòra, de tot biais , a Genèva.
 
En mai d’aquò, l’independéncia de la Justícia vèn d’èstre mesa definitivament en question dins l’opinion publica. Lo ministèri public a lançat encara un procès contra lo Burèu dau Parlament de Catalonha, perqué prepausa un referèndum d’independéncia. 

Legir tambèn l'article dau Jornalet sus aquel afaire

Ferriol Macip-Bonet es fondator e director de publicacion dau Jornalet, mèdia occitan facturat a Barcelona.