De ciutats de pensar ‘mé la chavana

En quauqueis oras Montpelhier s’es ennegada a la mescla deis aigas dau cèu e dau Lez.

Segur, l‘i a un moment que l’òme a plus que de baissar lei braç davant l’achiniment deis elements. Se vesèm alòr tot pichons. Nos restariá pus que de pregar.

Pasmens l’evolucien d’aquela vila que devèn capitala, amé lei avis que mai que d’un aurà donat sus l’envaïment deis aigas despuei d’annadas, tot aquò nos fa pensar que, s’es pas enebit de s’adreiçar a Dieu, rèsta pron de marge per exigir dei decidaires ben umans de chanjar son biais de fabricar l’urban.

E ce qu’es verai per Montpelhier l’es encara per lo Var, onte lei gròsseis aigas an devastat tota la riba de mar en 2010 e 2011, o per Nimes que s’es transformada en flume mai que d’un còp ; o de Marselha onte la montada d’aigas subita fa pas que de chaplar lei garris dei conduchs.

Es que, meme avans que se parle de rescaufament climatic, la chavana s’èra acostumada de devastar lei ciutats, avans que de laissar plaça au soleu e a la patz a pena una ora après.

Segur, un eveniment rare, un amolonatge de nívols que bolegan plus a fach tombar sus Montpelhier l’aiga de tres mes e mieg.

Mai aquela aiga s’es acampada subran dins de baçins de betum, que li diam de carrieras, de parcaments de veituras o encara d’esplanadas e autrei plaças onte lo minerau a, pauc a chapauc, tapat chasque centimètre carrat de tèrra.

Que vaquí de bèus torrents, de polideis ondassas que nègan de vidas entieras e te meton la paur au ventre, puei, chasque còp qu’un nívol se fa veire !

Tot aquò artificialament.

Seriá de saupre se leis aigas se serián auçadas tot parier, se tèrras e èrbas èran pas estadas estofadas per lo quitran de’n pertot ?

Fa vint ans, una nuech d’automna entre Ais e Marselha, leis aigas tombèron tant e mai. A z-Ais, lei cabucèus dei conduchs avián sautat e l’aiga blanca sorgissiá a un mètre d’autor, sota la lutz de la luna.

Lei carrièras s’èron entorrentadas e l’aiga druda èra de’n pertot. Levat dins un quartier onte lei jardins èron a-de-rèng.

Tre que lo quitran espandissiá plus son empèri, la tèrra èra, segur, ren qu’una esponga ben trempada ; mai au mens semblava plus lei casudas dau Niagara.

A Montpelhier, lo cèu s’encanhèt pas pron per tuar. Mai s’èra arribat am'aquela chavana , segur que l’urbanista auriá agut sa part de responsabilitat.