Aquelei dramas que nos venon deis rèires colonisators

D'un caire un enfant de benlèu pas manco dètz ans siguèt trobat mòrt de freg dins lo trin d'aterratge d'un avion venent de Laonde, au Cameron.

D'un autre caire se duerbe lo procès de l'Estat francés, acusat de negligéncia dins l'afaire dei doas cosinas tuadas au cotèu ais escaliers de la gara marselhesa Sant Carles, en 2017.

Dins lei dos afaires s'agís d'un drame liat a l'immigracien clandestina. Lo paure enfant voliá escapar a la misèria au sieu ; es pas lo premier còp, que li a agut au mens quatre personas mòrtas coma aquò despuei cinc ans. Segur se ne'n parla perqué es arribat a un vòl d'Air France. Seriá estat dins un batèu en Mediterranèa ne'n saupriam ren de ren.

Lo tuaire de Marselha siguèt arrestat la velha a Lion, coma raubaire, mai liberat per manca de plaça dins leis establiments de detencien d'immigrants sensa papiers.

L'un e l'autre avián ren de comun a part qu'immigravan dins un país que lei vòu pas recebre, mai qu'a agut una istòria coloniala dins lo país de l'un (Cameron) e de l'autre (Tunisia).

Acabam jamai de viure l'esperlongament d'una istòria que siguèt chausida per lei mitans d'afaires dau sègle XIX. Fau ben qu'un jorn se discute dins lo país, e que siguem lèsts a ne'n tirar lei consequéncias : i a de reparaciens a la misèria provocada per lo colonialisme, aqueu que, podrètz me dire que non, entraïna l'atraccion per la França d'aqueu monde que se vei ja en Paradís ; e li a tanben a gestionar l'arribada de monde que, segur, sabèm encara pas coma integrar, maugrat nòstra vièlha istòria de país d'immigracien.

Tot còmpte fach, se deuriá ieraquisar l'informacien entenduda dimècres 8 de janvier a la ràdio, la conferéncia de pressa donada per lo Carlos Ghosn a Barut, seriá estat fòrça luenh darriera aquelei dos eveniments que nos regardan totei, qu'an pausat problema e que ne'n pausaràn encara.