L'auteure, Sarà Laurens, avait créé cette pastorale de notre temps en 2008 pour Aquò d'Aquí (photo MN)
Pastorala dau sègle XXI
Tròç
Personatges dau vilatge de Lafrança-d’en-Naut:
LO P. CONSE
LA FREMA DAU P. CONSE
L’ACADEMICIAN
LO PREFÈCT
LO RICHÀS ANGLÉS
Personatges dau vilatge de Lafrança-d’en-Bas :
LO REGENT
LO POËTA
L’ARTESAN
LO FACTOR
LA PASTRESSA ESPECIALISADA DINS LA CULTURA BIÒ
Esquichum de l’acte I
Lo premier P. Conse dau vilatge de Lafrança-d’en-Naut es pas segur de si faire tornar elegir en causa de sondatge tras que bas. Comptava sus son maridatge recent amb una bèla estrangièra per si faire remarcar dins un esperit de dubertura e de ruptura aisada ( tèma de sa campanha d’eleccion ). Mai si faguèt dins l’indiferència generala. Ara, son amic personau, lo Richàs Anglés, li a parlat de la naissença venenta d’un nenon excepcionau, nascut de parents estrangiers venguts d’Orient. Sariá una occasion de si faire fotografiar ambé lo primier nenet de l’annada, vengut de la grand òla interraciala. Mai, quauqu’un se dreiça sus la rota dau Premier P. Conse , sei rivaus ereditàris dau vilatge vesin de Lafrança-d’en-Bas. Lo Regent, premier P. Conse d’aqueu vilatge de paurilha, e son adjonch, Lo Poëta, qu’assajan de manifestar son desaccòrd e d’empachar aquela recuperacion mediatica.
Tròç
Personatges dau vilatge de Lafrança-d’en-Naut:
LO P. CONSE
LA FREMA DAU P. CONSE
L’ACADEMICIAN
LO PREFÈCT
LO RICHÀS ANGLÉS
Personatges dau vilatge de Lafrança-d’en-Bas :
LO REGENT
LO POËTA
L’ARTESAN
LO FACTOR
LA PASTRESSA ESPECIALISADA DINS LA CULTURA BIÒ
Esquichum de l’acte I
Lo premier P. Conse dau vilatge de Lafrança-d’en-Naut es pas segur de si faire tornar elegir en causa de sondatge tras que bas. Comptava sus son maridatge recent amb una bèla estrangièra per si faire remarcar dins un esperit de dubertura e de ruptura aisada ( tèma de sa campanha d’eleccion ). Mai si faguèt dins l’indiferència generala. Ara, son amic personau, lo Richàs Anglés, li a parlat de la naissença venenta d’un nenon excepcionau, nascut de parents estrangiers venguts d’Orient. Sariá una occasion de si faire fotografiar ambé lo primier nenet de l’annada, vengut de la grand òla interraciala. Mai, quauqu’un se dreiça sus la rota dau Premier P. Conse , sei rivaus ereditàris dau vilatge vesin de Lafrança-d’en-Bas. Lo Regent, premier P. Conse d’aqueu vilatge de paurilha, e son adjonch, Lo Poëta, qu’assajan de manifestar son desaccòrd e d’empachar aquela recuperacion mediatica.
Acte II, Scèna 1 :
Dins lo Bòsc dei Pas Perduts, sus lo camin dau vilatge de Bèta-l’Eime.
Lo P. Conse , lo Richàs, la Frema dau P. Conse , l’Academician, lo Prefèct, puei lo Regent, lo Poëta, l’Artesan, lo Factor, la Pastressa.
Lo P. Conse : Va encara durar longtemps ? Fan d’orassas que siam a tirar sòla ! N’ai mon confle, francament ! Compreni pas çò que nos empacha de prendre la limosina !
Lo Prefèct : Lei gents dau nenon son de la rafatalha venguda de l’imigracion. An degut prendre l’estable dau gròs Tòni de Bèta-l’Eime que li costavan pas ren o quasi. Normalament, siam supausats mostrar l’exemple e avoidar lo bling bling de tròp. Adonc, ges de lemosina, de Rollyx, de yacht, de qué qué siegue !
Lo P. Conse : Fa c… susar !
Lo Richàs : E susvelha ton lengatge parier.
Lo P. Conse : De qué me sierv de me’n cargar d’aqueu vilatge de fotraus, s’es pas possible de faire çò que vòli ?
La Frema : Te fau aver un pauc de paciénçia, caro.
Lo Prefèct : M’auriás escotat, auriás esperat un momenton que lei refòrmas passan e que lei gents prengan lo temps de s’acostumar, auriam poscut passar tot l’estiu ai Bahamas ! Mai non, a pena t’avián elegit, as començat de virar lo monde e de te comportar coma se restariás P. Conse ta vida tota!
Lo Richàs : E puei, a ieu me geinava pas de te lo prestar, mon yacht, mai auriáu jamai pensat que lo Factor sonèsse lei jornalistas Se solament aviás pas botat lo regent fòra dau conseu municipau, primier … Se sariá pas presentat per leis eleccions de Lafrança- d’En-Bas !
Lo P. Conse : Aqueu d’aquí, li gardi un chin de ma china. [ au Prefèct ] Li as mandat l’anòncia de reduccion de pòstes a l’escòla publica ?
Lo Prefèct : Pas encara. Se va saup tròp lèu, sonarà lo sindicat e aurà benlèu lo temps de l’arrestar. Fau esperar lei vacanças.
La Frema : Caro, te’n fagues pas. Un còp qu’aurèm pres lei fòtos ambé lo pichòt paure, porrèm faire anar la carta de la sensibilitat, dau caricatiu, e de conariás atau. E puei quand mon disque sortirà, pensaràn a d’autrei cavas.
L’Academician : Je sais bien que la majeure partie des gens ici parlent patois. Mais, Monsieur le Maire, ne pensez vous pas que vous devriez vous adresser à ces gens en français ? Dans un but d’intégration pour les minorités défavorisées, il faut faire ressortir la grandeur de la langue de la République!
Lo Prefèct : Primier, fau que tot siegue perfiech senon, van encara t’accusar d’aver durcir lei lèis sus l’immigracion per faire …
Lo P. Conse [explòda ] : Basta ! Farèm çò que voudretz ! Se farèm fotografiar en drag queen se fau, farai lo Papà Calèna dins lo Babazok per la paurilha niçarda se fau, me vestirai en cò de Tàti, se fau, mai per ara vòli lo silenci !!
Dins lo Bòsc dei Pas Perduts, sus lo camin dau vilatge de Bèta-l’Eime.
Lo P. Conse , lo Richàs, la Frema dau P. Conse , l’Academician, lo Prefèct, puei lo Regent, lo Poëta, l’Artesan, lo Factor, la Pastressa.
Lo P. Conse : Va encara durar longtemps ? Fan d’orassas que siam a tirar sòla ! N’ai mon confle, francament ! Compreni pas çò que nos empacha de prendre la limosina !
Lo Prefèct : Lei gents dau nenon son de la rafatalha venguda de l’imigracion. An degut prendre l’estable dau gròs Tòni de Bèta-l’Eime que li costavan pas ren o quasi. Normalament, siam supausats mostrar l’exemple e avoidar lo bling bling de tròp. Adonc, ges de lemosina, de Rollyx, de yacht, de qué qué siegue !
Lo P. Conse : Fa c… susar !
Lo Richàs : E susvelha ton lengatge parier.
Lo P. Conse : De qué me sierv de me’n cargar d’aqueu vilatge de fotraus, s’es pas possible de faire çò que vòli ?
La Frema : Te fau aver un pauc de paciénçia, caro.
Lo Prefèct : M’auriás escotat, auriás esperat un momenton que lei refòrmas passan e que lei gents prengan lo temps de s’acostumar, auriam poscut passar tot l’estiu ai Bahamas ! Mai non, a pena t’avián elegit, as començat de virar lo monde e de te comportar coma se restariás P. Conse ta vida tota!
Lo Richàs : E puei, a ieu me geinava pas de te lo prestar, mon yacht, mai auriáu jamai pensat que lo Factor sonèsse lei jornalistas Se solament aviás pas botat lo regent fòra dau conseu municipau, primier … Se sariá pas presentat per leis eleccions de Lafrança- d’En-Bas !
Lo P. Conse : Aqueu d’aquí, li gardi un chin de ma china. [ au Prefèct ] Li as mandat l’anòncia de reduccion de pòstes a l’escòla publica ?
Lo Prefèct : Pas encara. Se va saup tròp lèu, sonarà lo sindicat e aurà benlèu lo temps de l’arrestar. Fau esperar lei vacanças.
La Frema : Caro, te’n fagues pas. Un còp qu’aurèm pres lei fòtos ambé lo pichòt paure, porrèm faire anar la carta de la sensibilitat, dau caricatiu, e de conariás atau. E puei quand mon disque sortirà, pensaràn a d’autrei cavas.
L’Academician : Je sais bien que la majeure partie des gens ici parlent patois. Mais, Monsieur le Maire, ne pensez vous pas que vous devriez vous adresser à ces gens en français ? Dans un but d’intégration pour les minorités défavorisées, il faut faire ressortir la grandeur de la langue de la République!
Lo Prefèct : Primier, fau que tot siegue perfiech senon, van encara t’accusar d’aver durcir lei lèis sus l’immigracion per faire …
Lo P. Conse [explòda ] : Basta ! Farèm çò que voudretz ! Se farèm fotografiar en drag queen se fau, farai lo Papà Calèna dins lo Babazok per la paurilha niçarda se fau, me vestirai en cò de Tàti, se fau, mai per ara vòli lo silenci !!
Quand cette pastorale a été publiée pour la première fois dans Aquò d'Aquí, en décembre 2008, Bernat Vaton avait eu cette vision personnelle, décalée et marquée par son époque de la crèche. Vous reconnaissez les personnages ?
Acte II, scèna 2 :
Arriban lo Regent, lo Poëta, l’Artesan, lo Factor, la Pastressa …
Lo Factor : Òu, son aquí !
L’Artesan : Òsca ! Leis avèm pas mancats !
La Pastressa : I a tanben aqueu putassier de Prefèct que me vòu raubar mei tèrras !
Lo Poëta : E aquel paure piòt d’Academician …
Lo Regent : Voei, bòn, escotatz. Sariá gent de se comportar correctament. Istòria de pas faire de provocacion sens ges d’amira. Senon, trobaràn d’arguments per nos faire passar per de sauvatges. Adonc, tot lo monde demòra suau e ben educat !
L’Artesan : E se li mande un bacèu « suau e ben educat » au Richàs que li ai reparat son cagador un dimenge, que se planhèt qu’èri tròp carivend e que diguèt que mandariá un polonés lo còp venent ?
Lo Regent : Ai dich de non.
Saludan leis autres.
Lo Regent : Òu ! Adieu en toei !
Silenci freg de part e d’autre. Se desvistan d’un èr pas fòrça simpatic. La Frema dau P. Conse espepissa menimosament la Pastressa ambé una cara mespresenta. L’Academician gaita lo Poëta coma s’èra un extraterrestre.
Lo P. Conse : Monsur lo Regent … Vòli dire, Monsur lo P. Conse de Lafrança-d’En-Bas. Es un plaser. Onte cresètz anar coma aquò ?
Lo Regent : A Bèta-L’Eime, tan coma vos, veire l’Enfant qu’es nascut, tant coma vos.
La Pastressa : Nòstra mestressa a besonh de nautres, sembla.
Lo Poëta : I a pron de gents que van en romavatge e nautres, se podèm caminar, i volèm anar.
L’Artesan : Tan coma vos, Joan de Paris.
Un autre silenci. Sembla que se vòlon gitar sus lo morre, leis uns e leis autres.
L’Academician : Serait-ce trop vous demander de vous adresser à Monsieur le Maire en bon français ? Je reconnais que vos patois sont savoureux et pittoresques et tant que ça ne sort pas de vos foires à la cochonnaille et de vos danses folkloriques, c’est bien. Mais le problème c’est que votre sabir sans élégance et sans littérature, ça fait vraiment plouc à l’antenne…
Lo Poëta : Vai ti negar, pofre !
S’ausís una sonariá de telefonet.
Lo Prefèct : Òu ? Voei ? Voei, siam en rota, mai sarem un pauc tardier...Voei ? Ben non, mai siam pas solets fin finala, i a la raca... la delegacion de Lafrança-d'En-Bas que nos seguissson … Qué ? [ a votz bassa ] Mai non, siau pas ieu que leis ai prevenguts ! Despatolha-te que passan pas avans lo P. Conse ! [contunha d'escotar]
Lo P. Conse : Aquò's bòn, sarem ensems. Mostrarà ben la complicitat entre nòstrei dos vilatges e la nòstra dubertura !
La Frema : [ a la Pastressa] Cara, m'agrada lo vòstre perfum. De qu'es ? Vida ambé lei cabras de De La Fanga?
La Pastressa : Non, aquò's Pofiaça n°5 de Sant Viravaiten !
Lo Regent : Esperam tanben que podrem parlar de nòstrei revendicacions, entre que siam en bòna companhia !
Lo Factor : E aqueu còp d’aquí, se parlam en fàçia ! I aurà pas pus besonh de botar mon telefòn sus escota !
Lo P. Conse : [ tot jaune ] Exactament !
Lo Prefèct : [copa lo portable] Crèsi que i a un pichòt problèma ...
Lo P. Conse : Qué ? I podèm pas anar ? Es pas nascut ? Me dises pas qu'i a pas d'enfant ?!
Lo Prefèct : Si que, n'i a un !
Lo P. Conse : De qué alara ? Es pas bèu ? Es mauformat ? S’es laidàs, marcarà mau per la fòto !
Lo Prefèct : Non, non, es ben normau e tot polidet, parèis, mai ... Es nègre.
Un silenci
Lo P. Conse [ estabosit] : Nègre ?!
Lo Prefèct : E quand es nascut a cridat :”Yes, we can !”
Fin de la scèna
Arriban lo Regent, lo Poëta, l’Artesan, lo Factor, la Pastressa …
Lo Factor : Òu, son aquí !
L’Artesan : Òsca ! Leis avèm pas mancats !
La Pastressa : I a tanben aqueu putassier de Prefèct que me vòu raubar mei tèrras !
Lo Poëta : E aquel paure piòt d’Academician …
Lo Regent : Voei, bòn, escotatz. Sariá gent de se comportar correctament. Istòria de pas faire de provocacion sens ges d’amira. Senon, trobaràn d’arguments per nos faire passar per de sauvatges. Adonc, tot lo monde demòra suau e ben educat !
L’Artesan : E se li mande un bacèu « suau e ben educat » au Richàs que li ai reparat son cagador un dimenge, que se planhèt qu’èri tròp carivend e que diguèt que mandariá un polonés lo còp venent ?
Lo Regent : Ai dich de non.
Saludan leis autres.
Lo Regent : Òu ! Adieu en toei !
Silenci freg de part e d’autre. Se desvistan d’un èr pas fòrça simpatic. La Frema dau P. Conse espepissa menimosament la Pastressa ambé una cara mespresenta. L’Academician gaita lo Poëta coma s’èra un extraterrestre.
Lo P. Conse : Monsur lo Regent … Vòli dire, Monsur lo P. Conse de Lafrança-d’En-Bas. Es un plaser. Onte cresètz anar coma aquò ?
Lo Regent : A Bèta-L’Eime, tan coma vos, veire l’Enfant qu’es nascut, tant coma vos.
La Pastressa : Nòstra mestressa a besonh de nautres, sembla.
Lo Poëta : I a pron de gents que van en romavatge e nautres, se podèm caminar, i volèm anar.
L’Artesan : Tan coma vos, Joan de Paris.
Un autre silenci. Sembla que se vòlon gitar sus lo morre, leis uns e leis autres.
L’Academician : Serait-ce trop vous demander de vous adresser à Monsieur le Maire en bon français ? Je reconnais que vos patois sont savoureux et pittoresques et tant que ça ne sort pas de vos foires à la cochonnaille et de vos danses folkloriques, c’est bien. Mais le problème c’est que votre sabir sans élégance et sans littérature, ça fait vraiment plouc à l’antenne…
Lo Poëta : Vai ti negar, pofre !
S’ausís una sonariá de telefonet.
Lo Prefèct : Òu ? Voei ? Voei, siam en rota, mai sarem un pauc tardier...Voei ? Ben non, mai siam pas solets fin finala, i a la raca... la delegacion de Lafrança-d'En-Bas que nos seguissson … Qué ? [ a votz bassa ] Mai non, siau pas ieu que leis ai prevenguts ! Despatolha-te que passan pas avans lo P. Conse ! [contunha d'escotar]
Lo P. Conse : Aquò's bòn, sarem ensems. Mostrarà ben la complicitat entre nòstrei dos vilatges e la nòstra dubertura !
La Frema : [ a la Pastressa] Cara, m'agrada lo vòstre perfum. De qu'es ? Vida ambé lei cabras de De La Fanga?
La Pastressa : Non, aquò's Pofiaça n°5 de Sant Viravaiten !
Lo Regent : Esperam tanben que podrem parlar de nòstrei revendicacions, entre que siam en bòna companhia !
Lo Factor : E aqueu còp d’aquí, se parlam en fàçia ! I aurà pas pus besonh de botar mon telefòn sus escota !
Lo P. Conse : [ tot jaune ] Exactament !
Lo Prefèct : [copa lo portable] Crèsi que i a un pichòt problèma ...
Lo P. Conse : Qué ? I podèm pas anar ? Es pas nascut ? Me dises pas qu'i a pas d'enfant ?!
Lo Prefèct : Si que, n'i a un !
Lo P. Conse : De qué alara ? Es pas bèu ? Es mauformat ? S’es laidàs, marcarà mau per la fòto !
Lo Prefèct : Non, non, es ben normau e tot polidet, parèis, mai ... Es nègre.
Un silenci
Lo P. Conse [ estabosit] : Nègre ?!
Lo Prefèct : E quand es nascut a cridat :”Yes, we can !”
Fin de la scèna
Toujours en 2008, qui ne souvient pas de la déjà célèbre phrase de Jean-Pierre Raffarin, séparant le pays en deux, et recyclée ici par Bernat Vaton ?