Lo desvolopament duradís l’estilò a la man

Mai lo numeric s’impausa, mai lo papier nos envasisse, comprendrà cu pòu ! E tótei leis organismes que va pòdon, en aqueu començament d’annada, nos provesísson en quasernets que fan sa comunicacien dins lo domèni dau Desvolopament Sostenible.
 
N’en vaquí tres que se pòdon comandar a sei fargaires publics, o rebalhar sus sei taulas, a l’escasença d’un collòqui, d’una conferéncia o d’un salon professionau.
 
Premier, tota una tièra d’organismes se son aligats per faire passar lo messatge que « lei pichons bòns gèsts nos pòdon sauvar en meme temps que nòstra planeta ».
 
Am’aqueu quasernet de 10,5/15 cm lo projècte AERA, que baileja l’Unien Europea amé lo programa transfrontalier França/Itàlia « Alcotra », es de nos far conéisser lei biais quotidians de milhorar la qualitat de nòstre èr.
 
Li trobam lei Regiens Provença Aups Còsta d’Azur, Piemont, Ròse Aups, Liguria amé lei Províncias de Coni e de Turin, Airpaca, la Dreal Paca, l’Institut Ligur de Recèrca, e mai encara.
 

S’es ben practic, aqueu quasernet, e que dona l’adreiça web de tóteis aquéleis organismes, li vesèm deguna dei lengas que s’entèndon dins aqueu relarg : ni occitan, ni arpitan, ni ligur, e se diem que vaquí una bèla occasien mancada de pegar interès environamentau e culturau.
 
Lo Conseu Generau de Bocas de Ròse, de son costat, nos a mandat un quasernet especiau. Se pòu pas dire que siegue mai practic qu’un autre, mai son aparament de vinile nos vèn d’aquélei telassas de proteccien de cantiers, que de còups que li a son d’imatges polits e gigants.
 
Lo CG13 a fach trabalhar per lei fabricar un Centre d’Ajuda per lo Trabalh, monte de joinetas endecadas cèrcon de s’integrar a la vida am’un emplec, coma chascun. 
 
Siguèron fabricats am’aqueu materiau, lei quasernets, a l’Esat Sant-Jan de Marselha (10en), dins lo quartier de la Capeleta, e dins l’encastre d’un mercat reservat, es a dire fòra de tota concurréncia.
 
E seran venduts dins lei botigas dei musèus despartamentaus, tau lo Museon Arlatenc (a l’ora d’ara barrat per trabalhs) coma aqueu de l’Arle Antic, d’onte venié la matèria premièra, o quàuqueis autres. Mai per aquò lo Consèu Generau deurà crear premier una regia.

Amé l’Agéncia Regionala per l’Environament e l’Espandiment Sostenible (Arpe Paca) es encara un autre biais de concebre lo Desvolopament Sostenible (o l’Espandiment Sostenible, coma an chausit de dire), que se pòu vèire dins aqueu quasernet blanc de 9/14 cm.
 
Son originalitat màger es de presentar un messatge en lenga nòstra, e dins lei doás grafias : A ieu m’agrada l’Arpe o A iéu m’agrado l’Arpe que s’i pòu legir amé lo debanament complet dau nom de l’Agéncia, tot parier amé lei doás grafias.
 
Es pas lo premier còp qu’aquela agéncia d’environament òbra amé la lenga occitana en Provença Aups e Còsta d’Azur. Fa tres ans avié dejà fargat un obratge fòrça informatiu sus la Vipèra d’Orsini, en occitan aupenc. Puei l’an passat avié fa la mema causa per presentar la tartuga emblematica de Provença, que la díson d’Hermann.
 
L’Arpe es un mega-burèu d’estudi public que conselha en particular leis elegits ruraus avans qu’aquélei pàsson de mercats amé de burèus privats. Leis ajuda a pas se faire colhonar, qué !
 
E, levat que mai que d’un de seis encargats de missien parla la lenga, s’adrèiçon a de premiers cònsols qu’elei la parlan. 

Dins un remirable document fa per aqueleis elegits que s’endraïan dins l’encambament d’un Agenda 21 locau, l’Arpe avié dejà, en 2011, prepausat demieg 150 àutreis acciens possiblas, de panèus d’intradas de ciutats en lenga nòstra.
 
Es benleu lo solet e lo premier establiment public en Provença que fa intrar lo provençau e lo gavòt dins sa politica prigonda, e per la granda pòrta.
 
Pas mai tard que la setmana passada a encara publicat un catalògue desmaterialisat d’actes de son colòqui sus « Cultura e Espandiment durable » de 2012, amé d’indicaciens de rubricas en provençau.