Leis escòlas marselhesas dins lo pati

Vendredi, le pire jour des parents d'élèves!


MARSEILLE. Peu à peu des associations prennent en charge les animations. Mais la catastrophique gestion marseillaise de la réforme des rythmes scolaires laisse des traces. Les quartiers les plus populaires ont aussi été les plus sacrifiés. Témoignages.



Sans animations le vendredi après-midi, les "tatas" ont craint de devenir gardiennes d'enfants. Résultat, grève des cantines (photo MN)
« Òu ! dejà vonge oras. Fau m’escusar, mai li vau subran. L’escòla espèra pas ! » Impossible de convidar lo Joan a l’aperò lo divèndres, que dins son tresen arrondissament, l’escòla aurà pas cantina.

Despuei la rintrada de setembre, sembla pas possible que tant de monde arreste tota activitat tre lo divèndres en fin de matinada. E lei 35 oras li son per ren per fabricar aquela fola cochosa.

Lei « tatàs », coma li dison an’aqueleis Atsem qu’assistan lei mèstres, an pas vòugut assegurar la cantina lo jorn deis animaciens escolàrias. E nimai s'occupar d'una gardariá tota l'après dinnada.

Lo divèndres a vonge oras e mieja, pus ges de mèstres, que lo temps escolàri es acabat despuei la reforma dei ritmes…

Alòr totei, manca una que vèn trabalhar, fan la cauma, e lei parents d’escolans, elei, si despachan d’anar quèrre sei pichons.

Es pas la soleta empacha despuei la rintrada de setembre, premiera de l’aplicacien d’aquela reforma dei ritmes escolàris qu’encanha mai que d’un.

« A la mieuna d’escòla, conoissi de mamàs que si demandan se vau vertadierament la pena de trabalhar encara, bòrd que son mau pagadas e que devon pagar la garda de sei dròlles».

Laetitia, ela, aurà pas pron de temps per si pausar la questien, bòrd que li fau agantar lo metrò ara per arribar ai Chartrós avans la sortida dei classas.

10,5 millions per que Marselha embaucha e forma d'animators

Le recteur d'Aix-Marseille, Ali Saïb, fait face à un cas unique : Marseille avait eu deux ans pour préparer la réforme, mais ne les a pas mis à profit (photo MN)
Au vuechenc nivèu dau bastiment marselhés de l’Inspeccien d’Academiá, lo rector Ali Saïb, eu, semblava pas fòrça sangplan fa quauquei jorns, que veniá tot bèu just de laissar elegits e servicis marselhés de l’Educacien.

Una ora avans s’acampava encara em’eu lo Comitat de Seguit de la reforma dei ritmes escolàris.

« L’Estat vòu una solucien per chasca familha, e se  la Comuna vèn de reçaupre un premier pagament de 2,2 M€, es ben per endraiar lo projèt de formacien deis animators » que ditz en plena conferéncia de pressa.

Lo Fons d’Amorsatge d’Estat serà de 10,5 M€ per Marselha, mai la decisien de faire d’autrei pagaments, es lo rector que la prendrà, a la prima venenta. De veire se la comuna ne’n vòu…que per l’ora, d’animators, n’i a pas gaire.

Soleta dins lei Bocas dau Ròse, la granda ciutat a pas vòugut alestir la reforma d’aquelei ritmes escolàris. Maugrat qu’a agut dos ans per va faire.

En veritat, sus lei 400 escòlas de Marselha, mai o mens 60 se tròban sensa deguna solucien. E totei dins lei quartiers lei mai paures : 14, 15, 16 encs arrondissaments, monte s’amolonan totei leis empachas socialas e educativas.

Quasi toteis leis empachas son per leis escòlas dei quartiers populàris

Mai au sud, siam a la Valentina, un quartier sens ama monte lei torres copadas d’autorotas son ponctuadas de raras usinas que barran sei pòrtas l’una après l’autra.

Aquí, lo brave monde marselhés fa que traversar per faire sei crompas dins de relargs comerciaus gigantàs.

Au mitan, pasmens, li a una escòla que son director vòu pas nomar dins la pressa. « Lo dimècres de matin, dejà la mitat de meis escolans mancavan » que ditz Celina, una dei mestressas.

« La reson ? Es un jorn sensa cantina, e la paurilha que nos manda sei dròles va fa tanben perque manjan a gratis. Emé la reforma, ara, vènon pus nimai lo divèndres… »
 
L’empacha, dins aquela vila es mai que per d’autras sociala. « E lo cònsol, Gaudin, sabiá ben qu’em’aquela reforma, auriá un argument electorau se la refusava » qu’insista un engenhaire qu’eu plaça seis enfants pròchi de Sant-Lop, de l’autre costat de l’autorota, monte lo niveu es mai aut.

Finalament lei jornadas ne'n son pas mai cortas per lei dròlles

Les écoles des quartiers les plus populaires se sont transformées en garderies le vendredi. "Auparavant c'était un moment scolaire, plus détendu" regrette une institutrice, qui vit la réforme comme une "régression" (photo MN)
Mai ara que lei municipalas son jugadas despuei de mes, lei parents e lei ensenhaires rèstan empachats, coma abandonats un còup l’afaira politician reüssit.
 
« L’idèa èra bòna d’acorchir la jornada deis escolans » ditz mai Laetitia, « mai au finau, vaquí que chasque jorn ne’n fan pas mens, e que lo divèndres nos fau li trobar d’activitats. An d’escòla en mens, e de gardariá en mai…lo chanjament, es pas flame ! »

Fau dire que lo governament a pas jugat lo juec maugrat qu’es eu que n’a creat lei règlas. « Quand Benezet Hamon a fach passar una circulària qu’autorisa lei comunas a copar la setmana d’una miegjornada, segur que s’es dich que dins lei vilatges seriá mai facile a bailejar, mai a Marselha a permés ais autoritats de faire una cagada dei bèlas ! » que pensa Joan, afiliat a la Federacien de Parents d’Escolans FCPE.
 
« En veritat, aquela ultima miegjornada, ne’n profiechavan per faire lo bilanç de la setmana amé lei pichons ; èra un moment per s’espacejar, meme s’èra encara un temps escolàri » qu’ajusta Celina. « E l’avem perdut. Mai avèm ganhat una cauma dei « tatàs » e una après dinnada vueja. Òsca ! »

Marselha cas a part

La comuna aviá vertadièrament ren previst. Leis animaciens qu’aurián degut remplaçar la classa, degun leis a vistas lei dos premiers mes.

Diluns passat, la pressa locala a començat de publicar de reclamas oficialas per embauchar de desenaus d’animators.

« Pòle Emplec farà un trabalh especiau per li arribar mai lèu » precisa lo rector Ali Saïb. « Ai Chartrós, es la Federacien deis Òbras Laïcas, una d’aqueleis associaciens para-escolàrias dei gròssas, que va recrutar » sotalinha Laetitia ; « mai sabèm pas qu e emé que critèris… espèri qu’elei va sabon. »
 
Urgència, bailejament catastrofic, indiferència sociala…

Marselha sembla un cas a part ; de tot biais s’entendon pas romegar parents d’escolans o premiers cònsols alhors.
 
A Ceiresta, a quauquei quilomètres, tre la rintrada, d’animators qu’èron de còps de titulàris dau Bafa, un diplòm d’animator, siguèron dins lei classas. « Pas sensa empachas, segur » que nos ditz l’un, « bòrd qu’avèm de mau emé de dròlles que se pensan que l’escòla es acabada alòr que devon li restar… »
Le recrutement des animateurs se met en place trois mois après la rentrée, leur formation prendra du temps. Les enfants marseillais des quartiers populaires n'ont pas été une priorité municipale (photo MN)

"Una regressien!"

E aquò es encara un problèma, que nos ditz Celina. « Si ditz pas tant qu’aquò mai lo director de mon escòla, coma leis autres, deu gerir una aumòrna : 30 € per an e per escolan, pas mai ! » destapa la professora deis escòlas. « De laissar au sieu d’associaciens que conoisse pas, es per eu un risc. Se son materiau es degalhat , podrà pas lo crompar un segond còp . Alòr se li a ges de convencien entre l’associacien d’animators e l’escòla, ne’n vaquí una reson ».
 
Entre totei leis auvàris qu’a fach naisser la reforma a Marselha, Celina se demanda : « au mens dins lei quartiers popularis monte ensenhi, ieu, va pòdi dire, siguèt una regressien aquela reforma. La solucien èra l’Escòla ; e faliá li donar de mejans, pas leis escafar. »

Ecrit en provençal rhodanien avec les suggestions lexicales d'Alain Barthélemy.

Jeudi 4 Décembre 2014
Michel Neumuller