La pressa provençala s’aprefonda e cerca lo mejan de se radobar

Sale mois de mars pour la presse d'opinion en Provence


Marsactu fait naufrage, La Marseillaise prend l’eau, Le Ravi écope… Pas un journal qui n’ait besoin de radoub entre le Vieux Port de Marseille et la Baie des Anges. Economiquement, ils ne peuvent voguer sans avaries, mais la société démocratique ne peut les laisser couler.



Cinq ans de bons et loyaux services d'information sans concession mais sans revenus (photo XDR)
Mars, mes dei fonduts ! Es qu’en 2015 fau èstre madur per esperar de faire viure un jornau. Encara mai s’es pas lo juguet d’un capitalista que lo paga.
 
Lo 4, lo Tribunau de Comèrci de Marselha a liquidat Marsactu, que s’èra fach un nom d’independéncia. La chormeta de cinc jornalistas valents es ara au chaumatge.

Lo 16, dins quauquei jorns, vendrà a La Marseillaise d’èstre sus la grasilha, enterin que Le Ravi assaja de se desenfangar d’un naufràgi que s’esperlonga despuei de mes. Es de se demandar se la pressa marselhesa passarà l’ivèrn.
 
Marsactu s’es fargat leu lo renom d’un jornau que pòu bastonar de’n pertot. Creat en 2010 per Pèire Boucaud, a travèrs sa societat Raj Medias, embaucha una còla de joines jornalistas mau pagats que ne’n faràn leu un pure player (un jornau unicament sus l’internet) de tria.

S’empacha pas de furnar de totei costats : un còp bastona lo president dau Consèu Generau, s’enebitz jamai de criticar aqueu dau Consèu Regionau, e pas mai lo premier cònsol de Marselha, nimai totei lei societats que son ligadas a l’un o a l’autre.
 
« Es un plaser de legir, mai toteis aquelei poders que se fan estrilhar, perqué li pagarián de reclamas ? » que me ditz un collèga, jornalista coneissut dins la pressa economica.

Sensa modèl economic duradís

Pasmens Pèire Boucaud assajarà d’esperlongar l’aventura, lo temps que son jornau web tròbe un modèl economic jamai clar. Arriba meme a auçar lo capitau, onte un accionàri tant celèbre coma Xavier Niel, lo baile de Free, plaça quauquei desenas de miliers d’€uròs. Mai aquò’s pas pron.
 
Pas colhon, lo gerent, a partir de 2014 laissa naufragar son ninet, per crear un autre web jornau. Mars Eco, qu’eu ciblarà lo monde economic.

E au còntra de Marsactu, fa pagar, e car, sei servicis. 500€ l’an. Se bastís sus lo cadabre de Sud Infos, un jornau de papier, eu, liquidat per sei capitalistas lionés après vint ans de preséncia, e meme quauqueis annadas de bèla prosperitat.
 
Ara que la plaça es liura, perqué pas assajar, que se ditz Pèire Boucaud ? Aquí lo modèl economic es mai clar, e lei jornalistas totjorn pas tant pagats.

Lo capitalista s’es trobat un autre chivau, pòu laissar crebar lo premier, e vèire lei trabalhaires se’n anar a Pòle Emplec.
 
A La Marselhesa la tòca es ben diferenta. Jornau comunista de Provença, a crebat l’uòu a la Liberacien de Marselha sus lo cadabre dau Petit Marseillais, eu pòrta vòtz dau camp colonialista naissut en 1873 de la volontat d’armators.

En 1944 se gauchisa per devenir l’organe dau Frònt Nacionau, aqueu de la Resisténcia ! Tres ans puei, remplaça Rouge Midi, lo jornau locau dau Partit Comunista.

Pòdon totjorn reclamar de reclamas

Chute du nombre de mairies amies et des recettes publicitaires (photo XDR)
D’annadas e d’annadas, sostengut per un movament populari e un partit poderós, ten la rota. Pasmens amé lei annadas 1990 e la mondialisacien, l’industria s’estraça e leis obriers començan de se raprochar dau Front Nacionau, l’autre.

Es adonc la regia publicitària que farà de miracles. « Lo sistèmi èra de fabricar un vertadier jornau pròche de totei lei movaments sociaus, mai que deviá jamai criticar la granda distribucien » que ditz un ancian jornalista, arribat ais annadas 80 a La Marseillaise, e enanat a l’auba dau siècle novèu.

« Era enebit d’enquistar sus lei Casino, Auchan, Carrefour, eca… qu’aquí La Marseillaise trobava sei revenguts ».
 
Ailàs, amé l’internet, lei recèptas publicitàrias cabussan. E l’autre sorgent d’€uròs, lei municipalitats comunistas que pagan de reclamas, s’agota completament après leis elecciens comunalas de 2014, desastrosas per lo PCF.

« Longtemps un òme tau que Micheu Montana a poscut religar lei dos mondes : aqueu de la richessa economica, e aqueu de la gaucha politica e sindicala. Mai l’una es en crisi e pensa ren qu’a pagar l’acciconari, e l’autra regòla" qu'ajusta lo jornalista.
 
E l’òme a mai de quatre vint ans, que li dien en realitat Miqueu Tordjmann. Lo director dei relaciens publicas de La Marseillaisse pòu plus faire de numeròs de claquetas, per enlusir lei poténcias d’argent au benefici d’un jornau de trabalhaires !

Au destapat de la guèrra, èra montat sus lo pontin en meme temps qu’Ive Montand, e l’escais-nom de Montana li es restat.

Mai la scèna a chanjat, d’un biais radicau. Encara que se ditz que l’òme seriá a mand de trobar, un còp de mai, una solucien bastarda per tenir a flòt son jornau au pretz de mai d’un licenciament.
 
De son costat, Le Ravi, un equivalent provençau de Siné Mensuel e dau Canard Enchaîné mesclats, pratica la satira e l’enquista a carga còntra la corrupcien despuei 2003.

Associatiu, lo mesadier es eu en redreiçament judiciari despuei lo mes de novèmbre 2014.
 
Lo plan de redreiçament farà maigrir la còla de sèt salariats de sa mitat, e Le Ravi espèra un vam dau lectorat, que pas mai de 2000 exemplaris son venduts chasque mes a l’ora d’ara ; un chifre benlèu gonflat per lo director de publicacien, Miquèu Gairaud.

Leis ajudas publicas cabussan, e lei jornaus am’elei

Si Le Ravi perd de l'argent, il ne perd pas son humour, sa première arme face à la crise qu'il traverse (photo XDR)
Aqueu evòca tanben la tombadura dei subvenciens publicas, mens 44% dau Consèu Regionau, e mens 90% dau Consèu Generau… Le Ravi bastonava leis elegits acusats de corrupcien dins l’una e l’autra assemblada.

E seis auvaris illustran ben l’impossibla equacien que vòu demandar a de poders lo mejan de lei criticar d’un biais fons.
 
La Granda Pressa Regionala escapa pas mai que la pichona ai contradicciens de l’epòca. En dangier mortau, La Provença, que lo grop Hachette se n’es alunchat d’a mesura que se vendon mens sei libres a l’ora d’internet, fa plaça an’ un politician-afairista mai  o mens reviscolat, Bernat Tapie.
 
Coma son rèire Gaston Defferre, aqueu tabla sus un jornau vendut uei a 60 000 exemplaris, per deman se faire una plaça en politica au nòstre.

Li còsta pas grand causa, bòrd que son capitau li ven d’embrolhas, qu’ara li repròchan la Justícia  : 380 M€ de daumatges que li a pagat una banca, Lo Credit Lionés, benlèu en seguida d’un arrenjament entre la còla de Nicolas Sarkozy, l’ancian president de la Republica, e de magistrats.
 
De l’autre costat de Provença, lo quotidian Nice Matin, es tanben en redreiçament judiciari despuei lo mes de mai 2014.

Lo temps per sei salariats de crear una cooperativa amé l’ajuda d’un public que li an permés d’èstre chausida per lo Tribunau de Comèrci de Niça, en novèmbre 2014, alòr que lo grope Hersant voliá escobar l’afaire.
 
Aquí la cooperativa dei salariats a poscut acampar 14M€, mai subretot en promessas de vendas d’actius… onte retrobam encara Bernat Tapie, que tròba aquí lo mejan de conquerir lo quotidian Corse Matin, filiala a 100% de Nice Matin…

Chanjar lo sistèma e faire nàisser lo servici public d’informacien fòra de l’Estat ?

Les salariés de Nice Matin perdent jusqu'à leur chemise, mais arrachent le choix du Tribunal de Commerce pour leur coopérative l'été 2014 (photo XDR)
Dins un sistèma capitalista en crisi fonsa, lei jornaus s’escafan per fauta de trobar sa plaça ; ara que la comunicacien d’aquelei gropes se fa sensa elei, es que li resta que de venir l’esclau d’ambiciós ?
 
Lei collectivitats publicas se dessauran dei budgets d’ajudas a la pressa, li pagan quasi plus aquelei anóncias legalas, ligadas a de mercats que passan plus per rason de crisi… Es temps de faire autrament. Mai leis alternativas, degun lei vei pas tròp…
 
« Pas la pena de perseguir leis anonçaires publicitàris amé l’internet ; aquelei sabon ben que lo legeire resta pas mai d’una minuta sus un article, alòr que legissiá un jornau en miechora ».

Lo diagnostic es de Julia Carré, professora a l’Institut d’Estudis Politics de Paris, e autora de « Sauver les médias. Capitalisme, financement participatif et démocratie » (Seuil- La Republique des Idées – 128p. 11,80€).
 
Per ela s’agís de defiscalisar lei participaciens dins lei jornaus per afavorisar son finançament. Mai tanben es temps de chanjar lei règlas, e pas laissar lo poder ais mai gròs deis accionaris.

Adonc per ela es l’apòrt dei pichons que fau favorisar. Per aquò la defiscalisacien seriá una bèla draia per li arribar. Mai fau alòr un novèl estatut deis entrepressas de pressa, onte l’ajuda d’Estat seriá garantida.
 
Un servici public d’informacien onte lo poder seriá ai pichons portaires e ai jornalistas sedusís segur en Democracia. A la condicien que se bastisse pas sus lo cementèri de la Santa-Informacien, onte  chasque mes un cortègi funèbre mena de novèus títols. 

Lundi 9 Mars 2015
Michel Neumuller